Odleżyny – objawy i leczenie. Zapraszamy na nasz blog.
UWAGA: TEKST ZAWIERA DRASTYCZNE ZDJĘCIA OBJAWÓW CHOROBY. TYLKO DLA OSÓB PEŁNOLETNICH!
Odleżyny są bolesne dla pacjenta, a ich leczenie bywa długie i skomplikowane. Dlatego ważne jest, aby świadomie zapobiegać ich powstawaniu, ale też wiedzieć, w jaki sposób przyspieszać ich gojenie, jeśli już powstają.
Czym są odleżyny?
Odleżyny to rany na skórze powstające w miejscach, w których wystające kości stykają się bezpośrednio z podłożem. Ucisk na skórę ogranicza wówczas dopływ krwi do tkanek, co skutkuje stanem zapalnym i rozpoczęciem procesu gnilnego (który jest źródłem nieprzyjemnego zapachu). Odleżyny pojawiają się już w ciągu kilkunastu godzin trwałego ucisku na tkankę skórną (u pacjentów z poważnie uszkodzoną skórą czas ten może być znacznie krótszy), najczęściej w miejscach takich, jak:
– kość ogonowa,
– łokcie,
– pięty,
– biodra,
– łopatki,
– potylica.
Proces gnilny, zachodzący podczas powstawania odleżyn, jest nie tylko bolesny, ale też niebezpieczny dla zdrowia i życia, zwłaszcza w przypadku pacjentów, którzy przez długi czas przebywają w pozycji leżącej.
Jakie są rodzaje odleżyn?
Rodzaje odleżyn są klasyfikowane jako różne stopnie – w zależności od tego, jak głębokie są rany. Rozpoznanie ich zaawansowania pozwala podjąć odpowiednie kroki w celu leczenia i zapobiegania pogłębianiu się odleżyn.
Stopień I – to przekrwienie oraz zaczerwienienie skóry, które lekko blednie po naciśnięciu; choć nie występuje jeszcze uszkodzenie naskórka, to jest to pierwszy sygnał, że dochodzi do zaburzenia mikrokrążenia.
Stopień II – to przekrwienie oraz zaczerwienienie skóry, które nie blednie po naciśnięciu; towarzyszą mu: obrzęk, pęcherze i uszkodzenie naskórka, a dla pacjenta odczuwalny jest ból.
Stopień III – na tym etapie odleżyny stają się raną na całej grubości skóry; otacza je obrzęk oraz rumień i wyraźnie odznaczają się na tle zdrowej skóry; na ich dnie dochodzi do rozpadu tkanek.
Stopień IV – uszkodzenia pojawiają się również w tkankach podskórnych; pojawia się martwica oraz stan zapalny kości i stawów, a na dnie rany – czarna martwa tkanka.
Stopień V – jest to najbardziej zaawansowany stopień odleżyn, który oznacza rozległą martwicę mięśni, powięzi, kości oraz stawów.
Odleżyny – jakie są przyczyny ich powstawania?
Jeśli chodzi o czynniki sprzyjające powstawaniu odleżyn, mogą one mieć związek zarówno ze stanem zdrowotnym pacjenta, jak i niewłaściwą pielęgnacją skóry. Można więc podzielić przyczyny powstawania odleżyn na wewnętrzne i zewnętrzne.
Przyczyny wewnętrzne to na przykład:
– zakażenia skóry,
– miażdżyca,
– podeszły wiek,
– nieodpowiednia waga ciała,
– zaburzenia neurologiczne,
– odwodnienie organizmu.
Przykładami przyczyn zewnętrznych mogą być:
– niewłaściwa pielęgnacja skóry,
– za ciasne ubranie,
– brudna pościel,
– długotrwale wilgotna skóra.
Odleżyny objawy i leczenie – jak zapobiegać powstawaniu odleżyn?
Odleżyny powodują u pacjenta ból oraz stanowią zagrożenie dla jego zdrowia i życia. W dodatku ich leczenie jest długie i skomplikowane. Ważna jest więc profilaktyka. Jak można zapobiegać powstawaniu odleżyn?
Częsta zmiana pozycji ciała
Zmiana pozycji ciała pacjenta zapobiega długotrwałemu uciskowi na te same partie ciała. Warto więc robić to co dwie godziny. Pomocne są w tej kwestii drabinki do podciągania się. Ułatwiają choremu przechodzenie z pozycji leżącej do siedzącej.
Stosowanie materaców przeciwodleżynowych
W naszej ofercie posiadamy materace przeciwodleżynowe: gofrowane i jeżowe. Są to produkty, które skutecznie wspierają profilaktykę, ale też usprawniają proces leczenia odleżyn. Ich działanie wynika bezpośrednio ze specjalnie zaprojektowanego kształtu pianki. Mają bowiem niejednolitą powierzchnię, która niweluje nacisk na poszczególne części ciała. “Wypustki” są na tyle wysokie i mają odpowiednią twardość, aby mogły utrzymywać pacjenta na odpowiedniej wysokości, minimalizując tym samym powierzchnię styku ciała z płaską częścią materaca. W zależności od wagi użytkownika możemy dobrać odpowiedni model i wysokość materaca aby zapewnić komfort oraz efektywność wykorzystania produktu.
Stosowanie podkładek i krążków przeciwodleżynowych
Podobne zastosowanie mają nasze podkładki oraz krążki przeciwodleżynowe. Te pierwsze zapobiegają powstawaniu ran dzięki swojej strukturze, ale w przeciwieństwie do materaców można korzystać z nich do odciążania wybranych części ciała pacjenta. Krążki, podobnie jak niektóre modele podkładek, mają otwory w środku, które zapewniają stały dostęp powietrza do skóry. Dostępne są w różnych rozmiarach.
Pomocnymi w zapobieganiu odleżynom są poduszki do wózków inwalidzkich. Dzięki gofrowanej strukturze oraz otworze w środku odciążają kość ogonową pacjentów, którzy długotrwale przebywają na wózku.
Odleżyny objawy i leczenie – jak rozpoznać odleżyny i jak le leczyć
Właściwa pielęgnacja skóry
Odpowiednia higiena pacjenta, który długotrwale pozostaje w tej samej pozycji, ma niebagatelne znaczenie w profilaktyce przeciwodleżynowej, jak i w leczeniu ran. Należy regularnie oczyszczać skórę pacjenta za pomocą wody i preparatów zapobiegających podrażnieniom. Przydatne są również środki, które usprawniają mikrokrążenie.
Zapewnienie stałego dostępu powietrza do skóry
Duże znaczenie w profilaktyce przeciwodleżynowej mają także tekstylia. Należy wyeliminować gumowe oraz plastikowe podkłady, stosować pościel z naturalnych tkanin oraz miękką i przewiewną bieliznę, dzięki której skóra będzie mieć dopływ powietrza i nie będzie narażona na podrażnienia. Używając materaców przeciwodleżynowych, warto stosować równocześnie specjalne podkłady oraz prześcieradła. W przypadku pacjentów przebywających w domu zalecamy materiał PNSA. Zapewnia on nieprzemakalność i paroprzepuszczalność. Chroni więc materac przed przemoczeniem i wilgocią, ale też zapewnia odpowiednią wymianę powietrza między materacem a ciałem pacjenta. Wykonany jest z dzianiny typu frotte powleczonej laminatem.
Sprawdź też: jak wybrać najlepsze poduszki anatomiczne
W jednostkach medycznych (np. szpitalach i domach pomocy społecznej itp.) lepiej sprawdzają się podkłady i prześcieradła typu PNSP (nieprzemakalne oraz paroprzepuszczalne). Pełnią takie same funkcje jak PNSA lecz łatwiej je utrzymać w czystości. Dzięki zastosowanemu materiałowi (PU) istnieje możliwość ich prania w temperaturze nawet do 95ºC. Jeżeli zachodzi taka konieczność to z powodzeniem można również stosować, ogólnodostępne na rynku, specjalne środki do dezynfekcji.
Jak można leczyć odleżyny?
Sposoby leczenia odleżyn zależą od tego, z jakim stopniem zaawansowania ran mamy do czynienia. Oczywiście najłatwiej wyleczyć odleżyny I oraz II stopnia. Wówczas może wystarczyć zalecona przez lekarza maść z antybiotykiem oraz jałowy opatrunek. W przypadku bardziej zaawansowanych stopni trzeba stosować specjalistyczne opatrunki: hydrożele, hydrokoloidowe, półprzepuszczalne, hydrofiberowe, poliuretanowe i inne, które pomogą odizolować ranę od podłoża, przyspieszać mnożenie zdrowych komórek i zmniejszać ryzyko infekcji. Bardzo zaawansowane odleżyny mogą wymagać leczenia chirurgicznego. Pomocna bywa także rehabilitacja, która ma poprawić krążenie i w ten sposób – zapobiec obumieraniu tkanek. Rehabilitanci stosują u pacjentów odleżynowych m.in.: masaże (suche bądź pneumatyczne podciśnieniowe), kąpiele wirowe, ćwiczenia stawów, itp.
Leczenie odleżyn – o czym należy szczególnie pamiętać?
Opiekując się pacjentem, który jest długotrwale unieruchomiony, trzeba pamiętać o dwóch istotnych rzeczach. Po pierwsze – że najważniejsza jest profilaktyka. Dużo trudniej leczyć odleżyny niż zapobiegać ich powstawaniu. Po drugie – profilaktyka musi być świadoma i zawsze skonsultowana z lekarzem. Specjalista pomoże bowiem wybrać odpowiedni produkt medyczny dla konkretnego pacjenta. W ten sposób osoba opiekująca się pacjentem może mieć pewność, że jej działania są właściwie dostosowane do danego przypadku.
Wiesz już, jak rozpoznać odleżyny, jakie są ich objawy odleżyn i jak przebiega leczenie.
Sprawdź, jak możemy Tobie pomóc – odwiedź sklep internetowy z produktami dla osób potrzebujących pomocy w powrocie do zdrowia: www.e-halcamp.pl/artykuly-przeciwodlezynowe